Zoals het begon

Eind januari 2020 legde ik op een ‘bloemdag’ de lathyrus in de week. Met het kiemen van de zaden is mijn 40e bloemenseizoen begonnen. Lathyrus is een vlinderbloemige, een plantenfamilie die vraagt om een lichte en luchtige bodem, zoals de zandgrond op tuinderij de Hooge Kamp vlakbij Apeldoorn, waar we begin jaren tachtig begonnen met groenteelt. Een jaar nadat we gestart waren, wist ik dat er naast groentes ook bloemen op het bedrijf thuishoorden. Ik begon met een bescheiden assortiment waar ik de hele zomer gevarieerd van kon plukken. Leeuwenbekken, dille, zonnebloemen, goudsbloemen, phlox, asters, cosmea en juffers. De boeketten gingen onder andere naar de markten in Apeldoorn en Arnhem. Zo liep ik warm voor de bloemen.

Warmonderhof

In 1997 vertrokken we naar Warmonderhof in Dronten om de tuinbouw over te nemen en verder te ontwikkelen. De bloemen verhuisden mee. De grond was in die begintijd weerbarstig. Soms was het zaaien, planten, wieden, schoffelen en plukken een eenzame strijd. Het assortiment werd met de tijd uitgebreid en aangepast aan de kleigrond. De boeketten werden net als onze groentes verkocht op de boerenmarkt in Almere en door De Hofweb. Bij beide zijn we vanaf de oprichting betrokken geweest. De markt deden we vijftien jaar lang samen met studenten van Warmonderhof. Ook stonden de boeketten te pronken in de Hofwinkel op het erf. Met bloemen op het land verzorg je mede de insectenwereld die verband houdt met astraliteit. De bloemen werden zo een vaste waarde in mijn kloppend biologisch dynamische tuinders-hart.

Zelfpluk-tuin

In 2008 stopte ik met de op productie gebaseerde teelt voor boeketten. Na enige aanmoediging besloot ik vervolgens een zelfoogst-bloementuin te beginnen. Ik kreeg hierdoor hulp bij het werk en ik ervoer lof en warme vriendschap. Het voelt heel dankbaar om zo direct voor anderen te telen. Het begeleiden van de studenten werd hierin extra belangrijk. Ze waren gewend om in de groenteteelt te werken. Als ze met mij tussen de bloemen kwamen werken, zag ik dat er iets wezenlijks veranderde: ze bloeiden op. Door hun beleving en die van de plukkers, kon ik zelf ook weer meer van de bloementuin genieten. Ik bleef de onderhoudsknip doen, waardoor er wekelijks boeketten mee naar de markt op De Kemphaan konden. Later verplaatste de markt zich naar het erf van Stadsboerderij Almere van Tom Saat en Tineke van den Berg.

Almere Oosterwold

Na 20 jaar lieten we de mooie grond, die we goed verzorgd hadden en ons trouwe dienst had gedaan, achter. Er kwam een einde aan een bijzondere tijd met studenten op de tuinbouw. Voor ons was het tijd om door te gaan. We kregen de kans om zelf een houten huis te bouwen op Vliervelden in Almere Oosterwold. Het is de tweede locatie van De Stadsboerderij. Rondom de nieuwe koeienstal verrijst een bruisende gemeenschap. Tom en Tineke willen een verbinding leggen tussen polder en stad, tussen boer en burger. Dat we op die plek zouden neerstrijken, hadden we een paar jaar eerder niet kunnen bevroeden. Terugkijkend blijkt al ons eerdere werk de richting te hebben bepaald.

De grond voeden

Vanuit ons huis kijken we uit op de nieuwe bloementuin die we gestart zijn. Het eerste seizoen hebben we de bodem veel aandacht geven. Het resultaat heeft ons niet teleurgesteld en zelfs verbaasd. De jonge zeeklei is heel vruchtbaar en de komende jaren blijven we rijke compost geven. Op een kleine ‘oefenakker’ verbouwen we groenten om de grond beter te leren kennen. In het voorjaar brengen we het koeflattenpreparaat uit om het bodemleven te stimuleren en de grond ontvankelijk te maken voor de werking van de kosmische krachten.

Bij de werkzaamheden houden we rekening met de zaaikalender van Maria Thun, zoals het zaaien op ‘bloemdagen’. Het zijn aspecten van de biologisch dynamische landbouw. De opkweek van het plantgoed doen we zelf. We zaaien en planten zeker tot en met midzomer om voldoende pluk te genereren. In de landbouw blijven we ten alle tijden afhankelijk van het weer. Gelukkig krijgen we in ons tweede seizoen de beschikking over een beregeningsinstallatie. Met het oog op mogelijk drogere periodes is dat nog meer van belang. Met een zoektocht naar bloemenmengsels en vaste planten proberen we rekening te houden met de invloed van klimaatverandering op de teelt.

Vliervelden

We hebben in eerste instantie gekozen voor het telen van bloemen als voortzetting van de zelfpluktuin in Dronten. Daar liet ik 60 trouwe abonnees beteuterd achter. In het eerste seizoen op Vliervelden mocht ik al 37 plukkers verwelkomen. Ook de boeketten zijn sinds 2019, na een onderbreking van een jaar door de verhuizing, weer terug op de markt. Voor Reg is de markt altijd de kroon op de week geweest: ‘ik hou ervan om op de markt te staan. Ik geniet van de onderlinge gezelligheid, het contact met de mensen en natuurlijk de mooie producten.’ De omgeving heeft Pluktuin Vliervelden omarmd. De draad die de bloemen in mijn leven vormt, wordt zo wederom tot een stevig web gesponnen.

Plukken en beleven

Ik merk dat de zelfoogst-tuin voor mensen als een verlengstuk voelt van hun eigen tuin. Vaak zijn mensen tegen zonsondergang of op zondagmorgen tussen de bloemen te vinden. Ze geven hun zintuigen de kost door alles wat eraan kleuren en vormen te zien is, aan geuren te ruiken is, wat er aan gezoem te horen is en aan sfeer te ervaren en beleven valt. Mensen gaan een verbinding aan met de plek en soms vindt er ook onderlinge ontmoeting plaats. De plukkers laten de akker glanzen. Tegelijkertijd ontstaat er door de aandacht vanzelf een adembenemend mooi en uniek boeket in iemands handen. Het blijkt altijd weer meer te zijn dan de som der delen. Iedereen heeft eigen voorkeuren voor combinaties en geeft er een persoonlijke draai aan. Vervolgens hebben mensen thuis nog een week plezier van de bloemen.

Een plukseizoen: praktisch

Altijd al een eigen boeket willen plukken? Er is ruimte voor nieuwe aanmeldingen het komende seizoen. Een seizoenskaart kost 140 euro. Abonnees kunnen hiermee van mei tot en met oktober één keer in de week zelf een boeket komen plukken. De tuin is elke dag open en heeft geen openingstijden, iedereen komt op zijn eigen moment. Een nieuwe abonnee geef ik op afspraak ter plekke een introductie en praktische tips. Ik deel mijn kennis en kunde graag. De vorst of de ploeg luidt het einde van het plukseizoen in. Op deze manier delen we de prachtige rijkdom van de tuin. Zelf geniet ik daar elke dag weer van!

De toekomst

De toekomst voor Vliervelden ligt nog open. Wie weet wat de nieuwe medebewoners nog voor de tuin gaan betekenen. Na 20 jaar ervaring op de klei van de Noordelijke Flevopolder schrikken we niet terug voor de nog zwaardere en jongere zeebodem in het open winderige landschap van Zuidelijk Flevoland. En telen zonder lathyrus is geen optie. We maken anderen er graag getuige van hoe de lathyrus en vele andere bloemen op onze nieuwe stek bloeien en tot wasdom komen.